18 فروردین 95 - 21:01  | 1421 بازدید

ماهنامه گیلان فردا- به نظر شما کدام کار و فعالیت باید در گیلان در اولویت قرار گیرد؟ کشاورزی؟ صنعت؟ گردشگری؟ خدمات؟ و یا... متاسفانه پس از چند دهه هنوز پاسخ درستی به این سوال داده نشده است. و یا پاسخ های سلیقه ای و گاه حتی به دور از مبنای علمی باعث شده که همچنان بسیاری از ظرفیت های استان بالقوه باقی بماند و بسیاری دیگر از بخش ها هم بواسطه عدم برنامه ریزی درست ناکارآمد باشند. البته اگر خوشبینانه و با اغماض برخی از بخش ها را مورد بررسی قرار دهیم شاید بتوان به پیشرفت هایی در استان اشاره کرد، ولی آیا به راستی با این همه ظرفیت های بالقوه در استان، وضعیت گیلان باید اینگونه باشد؟ اصلا گیلان فردا یا فردای گیلان چگونه خواهد بود؟ و برای داشتن گیلان توسعه یافته جایگاه تحقیق و پژوهش و برنامه ریزی کجاست؟

دکتر کیوان محمّدی به نقش و اهمیت پژوهش از دیدگاه سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی گیلان اشاره می کند و می گوید: بنای فعالیت‌های سازمان برمبنای علم و پژوهش است. چون معتقدیم همانطور که بدون آب و اکسیژن امکان ادامه حیات وجود ندارد، بدون پژوهش هم موفقیت در امور اجرایی میسر نمی شود.

وی یکی از علل اساسی عدم موفقیت‌های اقتصادی در کشور را نبود پیوند مناسب بین بخش پژوهش‌ با بخش اجرا برشمرده و می افزاید: به همین دلیل با وجود امکانات خوب و صرف میلیاردها تومان هزینه تاکنون به آنچه که مردم استحقاق آن را داشته‌اند نرسیده‌ایم. درحالی که اگر همه کارها را برمبنای پژوهش استوار کنیم قطعا نتیجه بهتری خواهیم گرفت و دچار هزینه های هنگفت آزمایش و خطا نخواهیم شد.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی گیلان با بیان اینکه یکی از تعاریف توسعه این است که با حداقل امکانات بتوانیم حداکثر امتیازات و رفاه را برای جامعه ایجاد کنیم می گوید: این کار با مطالعه و پژوهش امکان‌پذیر است. در همین راستا سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی گیلان در خصوص تنظیم و ارزیابی جدول داده و ستانده و نیز  طرح آمایش استان  با همکاری اساتید دانشگاه و صاحبنظران اقدام به مطالعه کارهای پیشین کرده است، تا نتایج حاصل از آن را به ما نشان دهد. این که باتوجه به ظرفیت‌های انسانی، مادی و فرهنگی، استعداد چه فعالیت‌هایی در گیلان وجود دارد.

وی به مفهوم توسعه متوازن اشاره می کند و ادامه می دهد: برخی معتقدند توسعه متوازن در گیلان یعنی اینکه همه زمینه‌های کشاورزی، صنعت، گردشگری، پتروشیمی را یک جا محور قرار دهیم. در حالی که مطابق با الگوی جهانی منظور از توسعه متوازن این است که باید آنها را در چند گرایش اولویت‌بندی و براساس آن سرمایه‌گذاری کرده و مابقی را در حد خاصی حفظ کنیم.

وی ادامه می دهد: امیدواریم با توجه به مطالعات و تحقیقاتی که در خصوص برش استانی برنامه ششم در حال انجام است تا آذر یا دی ماه سال آینده به طور قاطع اعلام کنیم توسعه گیلان برمبنای چه محورهایی دنبال خواهد شد. اگر کشاورزی است کدام محصولات؟  اگر صنعت است کدام صنایع؟ و اگر گردشگری است در کدام زمینه؟

وی در پاسخ به اینکه آیا در تدوین برنامه ششم نتایج و تحلیل‌های انجام شده توسط دانشگاه‌ها یا سایر مراکز علمی، مورد استفاده سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان قرارمی گیرد یا نه، به شرح ساختاراجرایی کارگروه ‌های ذیل شورای برنامه‌ریزی گیلان و انجمن های تعریف شده ذیل کارگروه ها  پرداخته و می گوید: نگاه ما در همه زمینه‌ها، نگاه مشارکتی است. بر این اساس در 13 کارگروه و 30 انجمن تخصصی که توسط مدیریت مرکز آموزش و پژوهش سازمان ایجاد شده، قطعاً نه تنها از نظرات و پژوهش‌های افراد دانشگاهی بلکه از نظرات و پژوهش‌های رسانه‌ها، کارشناسان دستگاه‌‌ها و حتی بازنشستگان که دارای تجارب فراوان هستند نیز در امر برنامه‌ریزی، بودجه‌ریزی و نظارت بهره خواهیم برد تا بهترین تصمیم ها و اولویت‌بندی‌ها را برای برنامه ششم توسعه در گیلان در شورای برنامه‌ریزی استان به ریاست استاندار محترم داشته باشیم و برمبنای آن عمل کنیم. ضمن آنکه آماده دریافت پیشنهادات و نظرات به صورت کتبی و نیز اینترنتی از طریق سایت سازمان در خصوص برنامه ششم هستیم.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی گیلان  با بیان اینکه انجام پژوهش برای کارا کردن خود بخش پژوهش ضروری است می افزاید: باید بررسی و پژوهش شود که چگونه می‌توان از پژوهش برای عملیات کاربردی در دستگاه‌ها استفاده کرد. علاوه براین بایستی درترویج فرهنگ پژوهش در بین آحاد مختلف هم تلاش کنیم.

وی با بیان اینکه کشورهای توسعه یافته با اختصاص3 تا 4 درصد از بودجه کل به امر پژوهش، در غایت آن را تبدیل به ثروت و رفاه برای مردم می‌کنند ادامه می دهد: مشکلی که در کشورهای درحال توسعه و عقب مانده وجود دارد این است که اگر پژوهشی هست نمی‌توانند آن را به ثروت و رفاه تبدیل کنند. ما در تلاش هستیم بتوانیم از تحقیقات و دستاوردهای پژوهشگران، مخترعان و نوآوران برای ایجاد ثروت و رفاه یعنی ایجاد شغل و رفع بیکاری استفاده کنیم.

وی با تاکید بر اینکه فرهنگ پژوهش حتی در برخی از مجامع علمی ما هم مهجور است، از آموزش محور بودن دانشگاه‌ها و مراکز علمی انتقاد کرده و اضافه می کند: ابتدا باید جایگاه پژوهش در دانشگاه های ما تثبیت شود، و اهمیت استاد پژوهشی از استاد آموزشی بالاتر شود. چون اگر بودجه پژوهش را به  سه درصد هم افزایش دهیم نمی‌توانیم آن را جذب کنیم  چراکه محقق حرفه‌ای و فرهنگ پژوهش و ساختار و ساماندهی تحقیقات در دانشگاه ها و در دستگاه‌های اجرایی وجود ندارد.

دکتر محمدی بر حمایت و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در حوزه پژوهش تاکید کرده و می گوید: در کشور همه نگاه ‌ها به بودجه دولتی است. در حالی که بودجه عمومی دولت حدود 29 درصد بودجه کل کشور است و 71 درصد باقی مانده در دست بانک‌ها، شرکت‌ها و.. قرار دارد. لذا خواهش من از فعالان بخش خصوصی این است که به سرمایه‌گذاری در پژوهش توجه بیشتری نشان دهند

جدول داده – ستانده

توجه روز افزون به اهمیت برنامه ریزی منطقه ای و رشد متوازن، منجرشد تا تهیه حساب های اقتصادی منطقه ای به ویژه جدول داده – ستانده منطقه ای در کشورهای در حال توسعه با استقبال روبرو شود. و وضعیت اقتصادی یک منطقه در یک دوره زمانی معین به صورت منظم و هدفمند مورد اندازه گیری قرار گیرد و بر این اساس با کمک تعاریف و مفاهیم، طبقه بندی ها و روش های محاسباتی استاندارد کلیه فعالیت های نتایج این جدول در قالب کمیت های اقتصادی بیانگر توان اقتصادی منطقه بوده و می توان به کمک آن قطب های پیشرفت و توسعه را شناسایی کرد.

اساس کار در جدول داده - ستانده تشریح و تبیین کمی ویژگی های ساختاری اجزاء تشکیل دهنده

یک سیستم اقتصادی به تفضیلی ترین صورت ممکن است. از این طریق مدل های اقتصادی از حالت

نظری خارج شده و ارتباط آن ها با زمینه های تجربی و عملی روشن تر می شود.

جدول داده - ستانده گیلان یک جدول داده - ستانده منطقه ای است که دارای طبقه بندی بخشی

تفصیلی است و سایر مناطق کشور به صورت کل در ارتباط با این استان در نظر گرفته شده و روابط بین آن ها به صورت صادرات به سایر استان ها و واردات از سایر استان ها نشان داده شده است و از سوی دیگر ارتباط این استان در سطحی وسیع تر یعنی ارتباط با دنیای خارج نیز مورد بررسی قرار گرفته است.

جدول داده – ستانده استان گیلان حاوی سه دسته کلی اطلاعات شامل جداول اصلی، جداول

پشتیبانی و جداول تحلیلی است.

گفتنی است وجود اطلاعات حساب های منطقه ای 81، چارچوب بهنگام سرشماری کارگاهی سال 1381 و ثبات نسبی اقتصادی و نزدیکترین سال به زمان اجرا از علل اصلی برای انتخاب سال 1381 به عنوان سال پایه برای تهیه جدول داده – ستانده استان گیلان بوده است.

 (منبع:گزیده نتایج و تحلیل یافته و مسایل کاربردی جدول داده – ستانده استان گیلان   از وحید طیفوری، معاون آمار سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان گیلان)

آمایش سرزمین

آمایش سرزمین، ارزیابی نظام‌مند عوامل طبیعی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و... به منظور یافتن راهی برای تشویق و کمک به جامعه بهره‌برداران در انتخاب گزینه‌هایی مناسب برای افزایش و پایداری توان سرزمینی در جهت برآورد نیازهای جامعه است. به بیانی دیگر توزیع متوازن و هماهنگ جغرافیای کلیه فعالیت‌های اقتصادی-اجتماعی در پهنه سرزمین نسبت به قابلیت‌ها و منابع طبیعی و انسانی را آمایش سرزمین می‌گویند. از مهمترین خصوصیات برنامه آمایش سرزمین جامع نگری، کیفیت و سازماندهی فضایی آن است. پایدارترین آرایشی که به سه مولفه مهم جمعیت، سرمایه، منابع طبیعی و محیطی یک منطقه یا سرزمین ختم می شود «برنامه آمایش سرزمین» نامیده می‌شود