نشاط، محرک انگیزش اجتماعی
16 فروردین 96 - 22:01 | 
1566 بازدید
محمد کاظم شکوهی راد
راهی بزن که آهی بر ساز آن توان زد
شعری بخوان که با آن رطل گران توان زد
عشق و شباب و رندی مجموعه مراد است
چون شمع شد معانی گوی بیان توان زد
***
کی شعر تو انگیزد خار که حزین باشد
یک نکته از این معنی گفتیم و همین باشد
هر که نکند فهمی زین کلک خیال‌انگیز
به حرام از خود صدرنگر چین باشد
مجله گیلان فردا- یکی از محرک‌های اصلی توسعه و حرکت بالنده چه در سطح فردی و چه در سپهر اجتماعی، نشاط و شادی است. فرد و جامعه‌ای که از نشاط و شادی بهره نمی‌برد در واقع انگیزش اصلی را برای محرک و فعالیت اجتماعی و زندگی فعال از دست می‌دهد.
امروز به نظر کارشناسان روان‌شناسی و جامعه‌شناسی جامعه، فاقد نشاط است. به خوبی برای احاد مردم ما نیز این روشن است که متاسفانه جامعه ما علیرغم زمینه‌هایی که می‌تواند مثبت باشد و به‌کار گرفته شود جامعه‌ای پژمرده است. غالب اوقات در برخورد با افراد مختلف به‌خصوص جوانان، متوجه بی‌انگیزگی و رخوت آن ها شده و مسوولیت پذیری آنان را کافی نمی‌بینیم.
مطالعات علمی در سطح بین‌المللی هم کم و بیش این نظر را تایید می‌کند که کشور ما و جامعه ما در میان جوامع جهانی از میانگین محیط شاد و نشاط آور، پایین‌تر است و شادی و نشاط در جامعه ما بسیار پایین و در بسیاری اوقات در حد هیچ است. ظهور شادی و نشاط و رونق آن در جامعه به مولفه‌های متعدد تاریخی، اجتماعی، مذهبی، سیاسی و اقتصادی وابسته است. اگر امروز جامعه ما جامعه بانشاطی نیست باید دید علل آن چیست؟ علاوه بر علل واقعی و ریشه‌دار برای فقدان نشاط جامعه، گاهی حرکت‌های اجتماعی ما نیز به عمد این معضل اجتماعی را تشدید می‌کند. از جمله این عوامل وضعیت رسانه‌های ما مانند صدا و سیمای ملی و نشریات، اعلام‌های پی‌درپی عزاداری و سوگواری به معاذیر و بهانه‌های مختلف، توسعه رنگ سیاه از در و دیوار گرفته تا البسه و ... همراه با زمینه‌های اجتماعی نشاط را زایل و زمینه توسعه آسیب‌های اجتماعی مانند فحشا، اعتیاد و ... را بیشتر می‌کند. امروز ناامیدی و بی‌انگیزگی، خمودگی و افسردگی در جوانان ما زنگ خطری است که باید به روش‌های گوناگون افزایش تعاملات اجتماعی، تقویت بنیان همبستگی خانوادگی، توسعه فضاهای تفریحی، نمایش فیلم‌ها و تئاتر و بازی‌های نشاط آور، گسترش جشن‌های ملی مانند نوروز و چهارشنبه‌سوری، سیزده بدر و ... و جشن‌های مذهبی مانند میلاد ائمه و بزرگان دینی و حمایت از تشکل‌های دانشجویی و جوانان و زنان برای برگزاری اردوهای تفریحی و زیارتی با فرمت و پی‌نویس محتوای شادی‌آور باید به آن پرداخته شود، تا جامعه را از حالت افسرده به جامعه‌ای بانشاط بدل کرد.
مطالعات جهانی اگرچه ممکن است با انگیزه‌های سیاسی هم تهیه شده باشد اما این حقیقت را نفی نمی‌کند که این مطالعات مبتنی بر واقعیت‌های موجود هم هست.
در مطالعات جهانی موسسه گالوپ در سال 2015 ایران مورد مطالعه نبوده است اما مطالعات همین موسسه در سال 2012 این است که در میان 55 کشور مطالعه شده، ایران از میانگین جهانی، پایین‌تر بوده است.
نشریه فوریس و گزارش توسعه انسانی سازمان ملل مبتنی بر عوامل متعدد مانند – آزادی فردی، سرمایه اجتماعی، کارآفرینی، فرصت‌های آموزشی، سلامت، اطمینان و امنیت کشور و متغیرهای دیگر در میان 141 کشور، ایران جایگاه 101 را داشته است
مجله فوریس در سال 2011 فهرست 110 کشور جهان را اعلام کرد که نروژ با بالاترین شرایط در ردیف اول و رتبه ایران در میان 110 کشور در ردیف 92 بوده است!
دانشگاه سترنیز در فهرستی 220 کشور را مطالعه و دانمارک را شادترین کشور معرفی و کشور ما در این فهرست ردیف 202 را دارد!
در حالی‌که زمینه‌های تاریخی در کشور ما علیرغم جنگ ها و تجاوزات متعددی که به عرصه جغرافیایی و مردم ما شده است موید این است که مردم ما به بهانه‌های مختلف اقدام به برگزاری جشن‌های متعدد می‌کردند و محیط زندگی خود را حتی برای مبارزه با متجاوز، با نشاط نگه می‌داشتند. این جشن‌ها اغلب پیوند عمیقی با طبیعت و معیشت و کار مردم داشت و چنان در جامعه رسوخ یافته بود که حتی در بدترین شرایط هم از آن نمی‌گذشتند.
زیرا به خوبی دریافته بودند که زنده بودن جامعه منوط به داشتن انگیزه‌های قدرتمند زندگی در سطح فردی و اجتماعی است و نشاط و شادی این انگیزه‌ها را می‌سازد یا لااقل تقویت می‌کند.
به‌طوری که در شرایط امروز نبود شادی خود معلول شرایط اقتصادی، سیاسی و فرهنگی است – بیکاری جوانان، شرایط معیشت و اقتصادی مردم، عدم تامین سلامت جامعه و مشکلات و هزینه‌بر بودن آموزش، گسترش فساد، رانت خواری و احساس تبعیض روابط اجتماعی و خانوادگی، گسترش حاشیه‌نشینی، پارتی بازی – سردرگمی سیاسی عواملی است که زمینه‌های بروز نشاط و را از مردم می‌گیرد.
