شهر رویایی شما چگونه است
18 فروردین 95 - 18:01  | 1877 بازدید

 

وحیده اسماعیلی

فیلم مستند شهر رویایی شما چگونه است  فیلمی است که در آن از اقشار مختلف شهر رشت یک سوال در مورد تصویر رویایی شان در باره شهر رشت پرسیده می‌شود و پاسخ‌های داده شده به این سوال محتوای اثر را می‌سازد و در پی آن است تا تصویر ذهنی شهروندان از نخبگان تا آدم‌های معمولی از شهر رشت را به تصویر بکشد. کارگردانی این فیلم را حامد اریب و کوروش رنجبر دو تن از هنرمندان گیلانی برعهده دارند.

گفت و گوی گیلان فردا با کارگردانان این فیلم مستند را در ادامه می خوانید

***

از چه زمانی ساخت فیلم «شهر رویایی شما چگونه است ؟» کلید خورد؟ ایده اولیه اش در ذهن شما بود یا اقای اریب؟

زنجبر: من و آقای اریب از یک سال  پیش در یک عکاسی افتخار همکاری با هم را داریم .البته  من و ایشان سال هاست همدیگر را می شناسیم و دغدغه هر دو ما عکاسی و علاقمندی به شهر رشت است. عکاسی بهانه ای شد که به هم نزدیک شویم و فکر و دغدغه مشترک مان را با هم یکی کرده و سمت و سو بدهیم . دیدیم که هدف هر دو ما از عکاسی،  ثبت رشت و شناساندن این شهر با تمام کوچه ها و خیابان هایش است . از این رو در نشستی با یکدیگر به این نتیجه رسیدیم  که کتاب مشترکی از عکس های رشت چاپ کنیم. و حال که  شاهد تغییرات زیاد در این شهر هستیم بیایم این تغییرات و گاه زوال عناصر شهری به جا مانده از قدیم را به مردم نشان داده  وبه نوعی آنها را متوجه اتقافات اطراف خود کنیم. برای این کار نیز فکر کردیم که در کنارعکاسی  از فیلم به عنوان یک رسانه هم استفاده کنیم و فکر ها و ایده هایمان را به تصویر بکشیم. آقای اریب  فیلم ساز هستند و این دومین تجربه همکاری ما در فیلم سازی است. اریب  بهار امسال فیلمی تحت عنوان (این خانه روشن است )ساخت و من مدیر تولید این کار بودم .در دومین کارمان هم به علاقه مندی ها وتوانای های هم فکر کردیم و دیدیم  که خب ما وجه اشتراک زیادی داریم و نتیجه این بود که فیلمی بسازیم در مورد اینکه رشت چه تصویری در ذهن مردم  دارد و اینکه مردم ما تصویرشان از رشت چیست و آن رویا پردازی  که درباره جایی که درآن زندگی می کنند چیست، بهرحال تغییر وتحولاتی در حال رخ دادن است که  وجه مثبت و منفی دارد. همه ما در ایراد گرفتن استادیم ولی در راهکار و چاره نشان دادن قدم پیش نمی گذاریم. برخی در راهکارهایشان روی آدم ها، آب و هوا و مکان ها تاکید دارند. جدا از این  سوال اصلی ما این است که نظر مردم رشت در خصوص شهر رویایی چیست و از دیدگاه آن ها شهر خوب چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟ آیا  رویاپردازی می کنند و یا اصلا فرصت دارند که تخیل کنند یا این قدر درگیر روزمرگی ها هستند که اصلا فرصت  رویا پردازی ندارند، تا به این فکر کنند که درچه جایی می خواهند زندگی  کنند. در واقع این فیلم تلنگری است برای مردمی که در این مقطع تاریخی زندگی می کنند تا ببینند دور و برشان چه اتفاقی دارد می افتد و چطور می خواهند زندگی کنند و به این رویاپردازی شان ادامه بدهند.

اریب: این یک مستند پرتره شهری است در مورد شهر رشت و آدمهایش و رویاهایی که دارند. تهیه کننده این فیلم هم خودمانیم. چون نخواستیم به خاطر جهت گیری های سفارش دهنده، دارای سمت و سوی خاصی باشد . خواستیم فیلم از جنس مردم و خود شهر و فارغ از فضاهای تاریخ مدت دار شهر باشد. این فیلم پرتره رشت  با فضای کالبدی و مردمی است و نقبی می زند به فضای تاریخی، گذشته و حال رشت. در واقع یک تصویر مستند وشاید تصویر خیالی از شهر رشت که در رویاهای مردم است و ممکن است نه قبلا بوده و بعدا هم نباشد، فقط در ذهن شهروندان  اتفاق افتاده،  یک مستند از حقیقت و واقعیت شهر و چیزی که مردم می سازند است.

فکر می کنید ساخت  این فیلم در توسعه  شهر رشت چقدر تاثیر دارد؟ و آیا  تمرکزی هنری بر مفهوم زیبایی شناسی توسعه شهری است؟

اریب: هر اثر فرهنگی که از دلش یک پیشنهادی در بیاد لاجرم یک اثر توسعه ای است. جامعیت نفوذ مخاطبین ما، همه طیف های جامعه هستند از مسوولان گرفته  تا طبقات دیگر از جمله  تکنوکرات ها، کارگران و قشرهای پایین. همه این ها به عنوان مصاحبه شونده در فیلم هستند و سوال ما این است که «شهروندان شهر رویایی شان را چگونه تصور می کنند؟». چون طبیعتا همه مخاطبین فیلم،  یک شهر ایده ال برای خود دارند. قصد داریم ظرفیت های ذهنی مخاطب را با این سوال که تو به عنوان یک انسان دوست داری در چه محیط شهر زندگی کنی از زبان خودش بشنویم.

کوروش: در واقع مخاطبان این فیلم تمام مردم شهر و بخشی از مقاماتی هستند که کارشان ساخت و ساز است. ازمهندسین معمار گرفته تا بساز و بفروش ها و همه مردم. این باعث می شود بدانیم دیگرانی که مثل ما زندگی می کنند شهر را چطور می بینند و از سوی دیگر عوامل اجرایی هم با نظر مردم در رابطه با شهر آگاه می شوند.  اینجا فرصتی است که مردم راهکارشان را درقالب تصویری بی واسطه  بیان کنند. یک بخش دیگر هم اینکه همه چیز را به گردن مسوولین نیندازیم و خود ما هم باید رعایت کنیم  یعنی همکاری مشترک . الان آستانه تحمل ها پایین آمده و بعد دورنما در کارها  دیده نمی شود. با رویا پردازی می خواهیم دورنما درست کنیم و در واقع این  آفرینش هنری با هدف زیبا شناسی توسعه است. اجازه بدهیم شهرداری به تخیل های نو جامعه عمل بپوشاند.

استقبال جامعه هنری گیلان چگونه بوده ؟

اریب: هم مصاحبه شونده ها و هم جامعه هنری از این کار استقبال کردند و در کل فوق العاده بود وهمه راضی بودند دراین کار شرکت کنند، چون می دانند برای آینده شهر این کار را شروع کرده ایم.

فیلم کجا پخش می شود و آیا برای شرکت در جشنواره خاصی مدنظر است؟ به ارایه فیلم در جشنواره های خارجی هم فکر کردید؟

اریب: بله به جشنواره های خارجی فکر کردیم. ما فیلم را از طریق ارتباطاتی که در سطح بین المللی داریم به جشنواره های  مختلف ارسال می کنیم تا مردم سراسر دنیا این فیلم را ببینند. با توجه به رویکرد شهری و توسعه ای که فیلم دارد حتما مخاطبین خاص  خود را پیدا خواهد کرد. اما برای دیدن در شهر خودمان و کشور خودمان لازم است اداره ارشاد و شهرداری کمک  کنند و فضاهایی را به ما اختصاص بدهند و حتی سرمایه گذاری برای پخش فیلم کنند چون این فیلم برای آینده بچه های ماست. این فیلم برای خود مردم و در مجامع  پژوهشی و جشنواره ها عرضه می شود. در این زمان است که نهادهای مرتبط و شهرداری  می تواند جلو بیاید و بگوید «می خواهم فیلم را تکثیرو پخش کنم».

از مسوولین چه انتظاری دارید؟

اریب: هیچ انتظاری در ساخت فیلم از مسولین نداریم، فقط انتظارداریم در مرحله توزیع و نمایش به ما کمک  کنند. نهادهای فرهنگی وظیفه دارند در حوزه های شهری برای تولید فیلم های مستند شهری سرمایه گذاری کنند. امروز در سراسر دنیا اگر می خواهند به شهروندانشان بیلان کاری بدهند بهترین و موثرترین شیوه تولید آثار فرهنگی مخصوصا فیلم مستند است. ما این خلا را در میان کارهای فرهنگی داریم. از مدیران شهری می خواهیم به این رشته بهای علمی  بدهند. چرا که تولید گزارش های بی محتوا اصلا مثل ساختن یک فیلم مستند پژوهشی نیست. این فیلم یک  کار پژوهشی تصویری شهری است. ما تصویر سازان این شهریم. من به ضرس قاطع می گویم درتاریخ سینمای این شهر هیچ مستند پژوهشی با رویکرد مردم شناسی وشهرشناسی ساخته نشده است. چون  این فیلم برای آیندگان رشت ساخته می شود تا بچه های ما ببیند که مردم شهر در چه فضاهایی زندگی می کردند. شما به گذشته شهر نگاه کنید  الان ما چه تصویر درست و مستندی از تاریخ شهرمان در دهه های گذشته داریم. اگر ما امروزعکس از شهر داریم به این خاطر است که  امروز تاریخ ما مدرن است. ما امروز به این نتیجه رسیدیم که با یک دستمایه قوی و با استناد به اسناد بسیار قوی و با ارزش برای آینده گان فیلم بسازیم. ما داریم تصویر امروز شهر را برای آینده شهر می سازیم. البته نه فقط تصویر، بلکه درون مایه ذهنی و رویاهای آدم ها را دراین فیلم  به تصویر می کشیم.

کوروش: اگر این رویاها  و تصاویر از شهر ثبت نشود ده سال آینده بچه های کوچک چه تصویری از رشت خواهند داشت؟ این ها باید کتاب و عکس شوند. فرزندان من و شما و مدیران شهر چه تصویری از این دهه خواهند داشت؟ در نتیجه همین گفتن ها، دیدارها و ثبت کردن ها برای آینده باقی می ماند.

اریب: اتفاقتی که امروز دارد در شهر می افتد  اگر همین جوری که ایده اش است اجرا شود یکی از اصولی ترین کارهاست. اتفاقا الان در بهترین فرصت این کار انجام می شود. شهر ما فردا شیبه شهر قبلی نیست. ما تلاش می کنیم تا به بهترین شکل تصویر سازی را انجام دهیم.

 

کوروش رنجبر

- شاعر، نویسنده، عکاس، فیلم ساز و  بازیگر تئاتر

- از رنجبر دو کتاب شعر و یک کتاب عکس به چاپ رسیده است.( مغز مادرم. 1380. نشر اکنون) و

(دست چپم خواب موهای تو را می بیند. نشر ایلیا 1390 ) و (وقتی پروست با کیارستمی چای می نوشد. نشر هزاره سوم اندیشه 1389)

- کارگردانی و اجرای نمایشنامه خوانی خرده جنایتهای زنا شوهری. 1391

- بازی در نمایش در انتظار گودو نوشته ساموئل بکت به کارگردانی وحید تقی زاده. 1392

- بازی در نمایش سفر به شب پایان لاک پشت به کارگردانی وحید تقی زاده. 1393

- بازی در نمایش ترس و نکبت رایش سوم نوشته برتولت برشت به کارگردانی وحید تقی زاده. 1393

- بازی در نمایش کسوف نوشته رضا قاسمی. اجرای کافه ای به کارگردانی غزاله جهان بین. 1392

- مدیر تولید فیلم کوتاه داستانی خانه روشن است به کارگردانی حامد اریب

- کارگردانی مشترک با حامد اریب در مستند در حال ساخت شهر رویایی شما چگونه است. 1394

- بازی در فیلم کوتاه داستانی ابر تلخ به کارگردانی حامد اریب در حال ساخت 1394

 

حامد اریب

عکاس، تهیه کننده و کارگردان گیلانی که به ‌عنوان تهیه کننده و کارگردان درشبکه های مستند، سه،اول، تهران و باران فعالیت دارد. تاکنون فیلم های زیادی ساخته است .از جمله فیلم های موفق اریب که حایز جوایز کشوری و جهانی شده اند می توان به این موارد اشاره کرد:

 

- تازگی قدیم، برگزیده بخش مسابقه فیلم کردستان – ۱۳۷۶

- سمت خیال دوست،  برگزیده بخش مسابقه فستیوال بین المللی فیلم کوتاه تهران – ۱۳۷۸

- سمت خیال دوست،‌ برگزیده بخش مسابقه جشنواره وارش – بابل – ۱۳۷۹

- قصه همیشه، برگزیده و کاندید بهترین فیلم کوتاه فستیوال سینماگران جوان – تهران – ۱۳۷۹

- قصه همیشه، جایزه بهترین تدوین در جشنواره فیلم جوان – ۱۳۷۹

- دوئل، برگزیده جشنواره جهانی فیلم کوتاه کینو – انگلستان – ۲۰۰۱

- دوئل، برگزیده جهانی فیلم بریستول – انگلستان – ۲۰۰۱

- دوئل، برگزیده جهانی فیلم کوتاه آمینس – فرانسه – ۲۰۰۱

- و خداوند کودک را آفرید، برنده جایزه ویژه هئیت داوران فیلم کوتاه انزلی – ۱۳۸۱

و خداوند کودک را آفرید، برگزیده فستیوال فیلم کوتاه Sony – ۱۳۸۲

- و خداوند کودک را آفرید، برگزیده بخش مسابقه جشنواره جهانی فرهنگ و هنر ایران – ۱۳۸۰

- خانه روشن است. داستانی کوتاه- ۱۳۹۴

- مستند در حال ساخت شهر رویایی شما چگونه است؟ با کارگردانی مشترک کوروش رنجبر در حال ساخت

- فیلم کوتاه داستانی ابر تلخ در حال ساخت در ایران و ترکیه

- برگزیده شدن فیلم خانه روشن است در جشنواره تصویر سال 1394

- برگزیده جشنواره جهانی گلدن سان برای فیلم خانه روشن است

- کاندیدای دریافت جایزه در جشنواره فیلم ملبورن استرالیا برای فیلم خانه روشن است

- کاندیدای دریافت جایزه در جشنواره فیلم وایپر برای فیلم خانه روشن است

- کاندیدای دریافت جایزه در جشنواره فیلم بلاک برد برای فیلم خانه روشن است

- کاندیدای دریافت جایزه در جشنواره فیلم ملبورن استرالیا برای فیلم خانه روشن است

- اریب همچنین از سال ۷۹ تا ۸۸ مسئول واحد هنرهای تصویری حوزه هنری گیلان بود