گیلان فرهادی- دکتر رضا انصاری خلخالی دانشیار گروه مکانیک، دکتر جعفر بی آزار استاد گروه ریاضی کاربردی و دکتر فرهاد شیرینی استاد گروه شیمی دانشگاه گیلان در جمع 173 دانشمند از دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی کشور در زمره دانشمندان یک درصد برتر دنیا قرار گرفته‌اند.

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) با اشاره به تهیه فهرست کاملی از نخبگان علمی کشور گفت: تاکنون به طور تقریبی 173 دانشمند از دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی کشور در زمره دانشمندان یک درصد برتر دنیا قرار گرفته‌اند.

دکتر محمدجواد دهقانی اظهار کرد: نخبگان علمی مهمترین عامل رشد و توسعه نظام‌های علمی هستند، از همین رو شناسایی آن‌ها از اهمیت بسزایی برخوردار است. کشورهای پیشرفته علمی برای جذب نخبگان از سرتاسر دنیا برنامه‌ریزی و سرمایه گذاری می‌کنند که باعث شده است تا این کشورها به بزرگترین مقصد برای مهاجرت نخبگان علمی دنیا تبدیل شوند.

دهقانی افزود: نخبگان یک درصد برتر دنیا، 14درصد از کل علم دنیا را تولید می‌کنند و همین گروه 24 درصد از کل استنادهای دنیا را دریافت می‌کنند. پایگاه طلایه‌داران علم آی.اس.آی (http://pesi.isc.gov.ir/) فهرست دانشمندان یک درصد برتر دنیا را فراهم آورده است، هر چند مبتنی بر اصول علم سنجی می‌توان تا پژوهشگران 20 درصد برتر دنیا را در زمره نخبگان برتر علمی دنیا قرار داد. در واقع 20 درصد از محققان برتر دنیا 66 درصد از علم دنیا را تولید کرده و همچنین 85 درصد از استنادهای دنیا را دریافت می‌کنند.

سرپرست ISC گفت: میزان در انتخاب پژوهشگران برتر تعداد استنادهای صورت گرفته به آن‌ها از طرف سایر پژوهشگران است. بر همین اساس پژوهشگرانی که توانسته‌اند بر اساس تحقیقات خود به بالاترین سطح اعتبار بین‌المللی دست یابند، در دسته دانشمندان یک درصد و 20 درصد برتر دنیا قرار می‌گیرند. طلایه داران علم آی.اس.آی نویسندگان را برحسب دامنه فعالیت علمی خود در رشته‌های موضوعی 22 گانه قرار می‌دهد. به این منظور تنها فعالیت نویسندگان در ده سال اخیر در محاسبات لحاظ می‌شود. نویسندگان در هر رشته بر حسب تعداد استنادهایی که دریافت کرده‌اند، مرتب سازی و سپس یک درصد برتر نویسندگان به عنوان نخبگان علمی در نظر گرفته می‌شوند.

وی در ادامه افزود: فهرست فراهم آوری شده توسط طلایه داران علم آی.اس.آی بدون اشکال نیست، زیرا هر نویسنده برحسب حرف اول نام و نام کامل خانوادگی هویت بخشی می‌شود. به عنوان مثال، حمید رضا احمدی به صورت HR Ahmadi ثبت می‌شود. یک نام می‌تواند به چندین نفر اطلاق شود و همچنین نام یک فرد می‌تواند با املاهای مختلفی نگارش شده باشد. این دو مسئله در طلایه داران علم آی.اس.آی به دلیل هزینه بالای پردازش اطلاعات نادیده گرفته شده است.

دهقانی تصریح کرد: پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) بر روی هر نام شناسایی شده در طلایه داران علم آی.اس.آی پردازش‌های مختلفی را انجام داده است. بدین ترتیب تعداد 173 نفر شناسایی و در نتیجه به طور تقریبی فهرست کاملی از نخبگان علمی کشور را تهیه کرده است. بر این اساس لیست 173 نفره در زمره دانشمندان یک درصد برتر دنیا قرار گرفته‌اند.

رئیس مرکز منطقه‌ای اطلاع رسانی علوم و فناوری (RICeST) گفت: بر اساس آمار بدست آمده، توزیع دانشمندان در رشته‌های مختلف یکسان نیست. به طوری که 50.8 درصد این دانشمندان متعلق به حوزه علوم پایه هستند. بعد از علوم پایه، علوم پزشکی دارای بیشترین تعداد دانشمند است که شامل 21.4 درصد آن‌ها می‌شود. به لحاظ سهم حاصل از نخبگان، دانشمندان علوم فنی و مهندسی در جایگاه سوم قرار داشته و 21 درصد دانشمندان تاثیرگذار علمی کشور متعلق به این حوزه هستند. علوم کشاورزی 6.4 درصد از نخبگان بین‌المللی کشور را در اختیار دارد و تنها 0.6 درصد از این نخبگان مربوط به حوزه علوم اجتماعی و انسانی است.