11 خرداد 96 - 00:03  | 1936 بازدید

مجله گیلان فردا- سازمان برنامه و بودجه استان گیلان به منظور ترویج فرهنگ توسعه با محوریت بهبود نقش و جایگاه گیلان در توسعه ملّی و آشنایی مدیران و کارشناسان دستگاه های اجرایی استان با مباحث علمی و اجرایی مطرح در سطح ملی، در یکی دو سال اخیر مبادرت به برگزاری سلسله نشست های علمی تخصصی در این خصوص کرده است. در شماره های قبلی مجله گیلان فردا بخش هایی از مطالب ارایه شده در این نشست های تخصصی را به اطلاع شما عزیزان رساندیم. در همین راستا گزارشی از بیستمین نشست و بیست و یکمین نشست تخصصی توسعه که با حضور آقایان دکتر کیوان محمدی، رییس سازمان برنامه و بودجه استان گیلان، دکتر فاروق خارابی، از اساتید بنام دانشگاه گیلان، خانم دکتر کاووسی،استاد محمد رضا فرمند، مهندس محمدرضا گلی، معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی سازمان برنامه، دکتر خدیجه گلین مقدم، رییس دانشگاه فرهنگیان-بنت الهدی صدر رشت و جمعی از مدیران و کارشناسان دستگاه های اجرایی استان در سالن اجتماعات سازمان برنامه و بودجه گیلان برگزار شد. در ادامه به نظرتان می رسد:

باید با صبر و تحمل و به مرور نادانی را رفع کرد

دکتر محمدی، رییس سازمان برنامه و بودجه استان گیلان با قدردانی از حضور دکتر حریری از اساتید بنام دانشگاه تبریز در این نشست، بهره گیری از محضر این استاد در دانشگاه تبریز را طی تحصیل از خاطرات خوب خود توصیف کرد و گفت: مهمترین نکته ای که از ایشان یاد گرفتم این بود که نادانی دفعتا رفع نمی شود. به عبارت دیگر باید با صبر و تحمل و تلاش و کار، به مرور و آرام آرام  نادانی را رفع کرد. و ما هم به تاسی از ایشان در برابر ناملایمات و نادانی این رویه و رفتار را در پیش گرفتیم، تا به مرور خرافه پرستی و جهل از این جامعه رخت بربندد.

بیستمین نشست " جامعه دانایی محور با نگاهی به توسعه"

دکتر خدیجه گلین مقدم، رییس دانشگاه فرهنگیان-بنت الهدی صدر رشت:

- جامعه ایران یک جامعه در حال گذار است و این عبور سال هاست که همچنان ادامه دارد لذا نیازمند مدیریت توسعه هستیم.

- یکی از ویژگی های جامعه دانایی محور تخصص است و در جامعه دانایی محور تخصص حرف اول را می زند.

- شایستگی و آموزش یکی دیگر از ویژگی های جامعه دانایی محور است.

- اگر دانایی نداشته باشیم خلاقیتی در ذهن ما شکل نمی گیرد لذا همه افراد در یک جامعه دانایی محور می توانند با استفاده از خلاقیت مشکلات را حل کنند. در واقع دانش به عنوان یک اصل بنیادی در جامعه دانایی محور می تواند اطلاعات و مدیریت اطلاعات را در دست بگیرد.

- یکی از مهارت های جامعه دانایی «سواد» است. البته با توجه به گستره عظیم اطلاعات و تکنولوژی که با شتاب روزافزون در حال رشد و پیشروی است، سواد صرفا خواندن و نوشتن نیست بلکه مفهوم سواد در قرن حاضر همان سواد دیجیتال است و همه ما باید با دیجیتال آشنایی داشته باشیم.

- رسانه به عنوان سواد دیجیتال به کارآمدی کمک می کند و پل ارتباطی بین عملکردها و جامعه است. اگر رسانه نداشته باشیم خاموش هستیم، زیرا رسانه عملکردها را برند می کند و بالا می برد.

- سواد تکنولوژی و اطلاعاتی موجب پیشرفت جامعه می شود، اما سواد فرهنگی مهمترین سواد است. سواد فرهنگی باید بالا باشد تا همدیگر را بفهمیم، بر خود مسلط و به ارزش هایی که بعد از انقلاب اسلامی ایجاد شده پایبند باشیم.

- ما می توانیم با «گفتگو» بسیاری از مشکلات داخلی و خارجی را حل کنیم، زیرا خداوند به انسان نطق و بیان داده است. اگرچه گفتگو سخت است اما در نهایت همه دنیا باید راه گفتگو را برگزیند، زیرا یکی از کم هزینه ترین راه هاست. برای گفتگو کردن باید ارتباط بین کشورها و بنگاه های جهانی را بشناسیم و با این فهم مشکلات جهان را کاهش دهیم.

- باید مشکلات را شناسایی کنیم، ریسک پذیر باشیم و از حرکت باز نمانیم تا پیروز شویم. در یک جامعه دانایی محور با مسئولیت پذیری و اشتراک مساعی نیز سر و کار داریم.

- توسعه به آهستگی قدم برداشتن، پیشرفت کردن، قدرتمند شدن و به تعالی رسیدن است. در واقع رشد یک مفهوم کمی و توسعه یک مفهوم کیفی است و زمانی یک کشور توسعه پیدا می کند که بتواند فقر را مهار کند.

- در جامعه دانایی محور فقر، بیکاری، نابرابری وجود ندارد. در یک کشور دانایی محور ساخت نهادهای اجتماعی براساس یک آهنگ خاص توسعه ای پیش می رود، تا جایی که همه آحاد ملت به آسایش و آرامش می رسند، منابع و امکانات در آن کشور به صورت متوازن و عادلانه تقسیم و فقر و فحشا ریشه کن می شود.

- توسعه نیازمند اندیشه نو، پیش برنده و تاثیرگذار بدون شعارزدگی است. علم باوری، انسان محوری و آینده باوری سه محور اصلی توسعه است. آینده باوری یکی از نکات مهم برای توسعه است، زیرا در یک جامعه دانایی محور آینده همواره نقطه هدف است که یک رابطه مستقیم با توسعه پایدار و محیط زیست دارد.

بیست و یکمین نشست «نظریه های معاصر توسعه»

دکتر محمّد حریری اکبری استاد گروه علوم اجتماعی دانشگاه تبریز:

- فرهنگ و توسعه از ازلیت تا ابدیت وجود دارند.

- دو پدیده در جهان ما وجود دارد که اگر تعریف کردنشان محال نباشد حداقل دشوار است. و آن «توسعه» و «فرهنگ» است که هر دو مفهوم نیز از موضوعات اصلی در علوم اجتماعی هستند.

- اولین دلیل غیرقابل تعریف بودن این دو مفهوم لایتناهی بودن هر دو واژه است. چون هم توسعه و هم فرهنگ از ازل تا به ابد وجود دارند.

- صاحبنظران کشور فلسفه خیز آلمان در این مورد دو اصطلاح «ازلیت و ابدیت» را در اختیار علوم اجتماعی قرار داده اند. چون شما شاهد هر دو مفهوم از ازلیت تا ابدیت هستید و به طور نسبی هر دو پدیده در حال رشد هستند.

- توسعه باید درون زا باشد. کسی بهتر از خود ما، درد ما را نمی داند. به عبارت دیگر دردهای جامعه ایرانی را ایرانی می داند و هیچ فرمول وارداتی نمی تواند توسعه را برای ما به ارمغان بیاورد.

هر دو مفهوم فرهنگ و توسعه دارای زیربنا و روبنا هستند و توسعه با رشد که جنبه معیاری و سنجش پذیر دارد و همچنین با ادبیات و هنر و فرهنگ مرتبط است. و در واقع توسعه و فرهنگ همانند یک موجود زنده هستند. که نشان دهنده یکپارچه بودن، تقسیم ناپذیر بودن پیکره توسعه و پیکره فرهنگ است.

- دومین دلیل این که فرهنگ به مثابه موجود زنده است. همان طور که اگر یک جزء کوچک هم از بدن موجود زنده خوب کار نکند مشکل بوجود می آید، در جامعه هم همین طور است. یعنی نمی توان در جامعه گفت ما فقط به سیستم امنیتی نیاز داریم یا فقط به سیستم نظامی نیاز داریم و بعد مثلا سیستم آموزش و پرورش و یا بقیه سیستم ها را نادیده بگیریم.

- سومین دلیل این که هم فرهنگ و هم توسعه تحت سیطره «عوامل برون زا» هستند.

- چهارمین نکته این که نه فرهنگ و نه توسعه «فایل فردی» ندارند.

- در جامعه کنونی عقل فردی و خرد فردی باید تبدیل به خرد جمعی بشود

- پنجمین مورد نقش متغیر حاکمیت سیاسی در هر جامعه است، چه بخردانه و چه نابخردانه.

- حرکت از فرهنگ کم بار به فرهنگ پربار نشانه ای از توسعه است.

- دو نظریه بزرگ و جهان شمول در میان نظریه های معاصر توسعه وجود دارد. برخی مانند تافلر حرکت از نفهمی به فهم، یا حرکت از فهم ضعیف به فهم قوی و یا حرکت از فرهنگ کم بار به فرهنگ پربار را نشانه ای از توسعه ارزیابی می کنند.

- از سوی دیگر تئوریسینی مانند زاکس می گوید(«مرگ بر فهمیدن»، وی می گوید توسعه یعنی شکستن فهم! و معتقد است که شالوده شکنی می کند). اما با جهل باقی مانده منابع جهانی مکیده و کشیده می شود به  چند بخش و چند منطقه.

- درد ایرانی را ایرانی و درد گیلانی را گیلانی و ... بهتر می فهمد.

- وی  در بخشی دیگر گفت: سازمان در حکم ظرف و مدیریت در حکم مظروف است و مدیر اگر به دانایی رسیده باشد می تواند عقل جمعی را تحقق ببخشد.

- داشتن استراتژی مشخص برای پیشرفت در کارها ضروری است.

- در جامعه مصرف گرا محیط زیست داغان می شود، شکاف طبقاتی و تبعیض بین زن و مرد هم بیشتر می شود.

- بعد از انقلاب اسلامی چندین بار گفته شد محور توسعه کشاورزی است ولی بعد گفتند محور توسعه صنعت است. اما این تغییر استراتژی ها در هر دوره باعث هرز رفتن نیروهای زیادی شد.

- بدترین نوع وابستگی «وابستگی غذایی» است.

- باید دانشگاه ها را احیا کنیم.

- ما توان رقابت با صنعت کشورهای صنعتی را نداریم اما می توانیم در بخش کشاورزی بهتر عمل کنیم.

- منابع هیدرو کربن فراوان داریم. نفت و گاز داریم و باید روی شیمی و بیوشیمی به جد سرمایه گذاری کنیم.