در باب شباهت ها و تفاوت های شمال و جنوب
1 مهر 00 - 00:07 | 939 بازدید
گیلان فردا-آبان ماه 1380 در جلسه معارفه به عنوان رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی گیلان گفتم که «حکایت حال ما، حکایت از دریا به دریا، عنوان کتابی از علامه محمدتقی جعفری است».
دریا با وجود عناوین هم خانواده زیادی دارد مثل دریادل، دل به دریا زدن، دریایی بودن و ... واژه ای هم معنا مثل وسعت دید، افق نگری، خطر پذیری، سعه صدر، دیگرپذیری و...
براستی از دریای آبی بوشهر تا دریای آبی گیلان می توان ره به کدام شباهت ها و کدام تفاوت ها برد برای غایت اجمال مطلق را فهرست وار ادا می کنم:
اهل هنر و ادب بودن
هم گیلان مهد ادب و هنر است و گیلانیان دوستدار ادیب و هنرمند و هم بوشهر مهد ادب و هنر است و بوشهری ها ادب دوست و هنرمند نواز.
ریشه بسیاری از ادیبان و هنرمندان این مرز و بوم در گیلان قرار دارد و فقط از باب نمونه به شادروان دکتر معین و استاد ناصر مسعودی اشاره می کنم. از دیار نخل و نجابت، بوشهر نیز فقط از باب نمونه به زنده یاد منوچهر آتشی و محسن شریفیان اشاره می کنم. گویی روح و روان مردمان در منطقه جنوب و شمال با شعر و موسیقی آمیخته شده است.اهالی بوشهر دو بیتی های مفتون و فایز را زمزمه می کنند و شروه خوانی رایج ترین آیین موسیقایی-ادبی در بوشهر است. به همین نحو که بویژه در سال های اخیر به تناسب تحولات روزگار، طلوع و طراوتی تازه یافته است.
گیله مردان و گیله زنان نیز آهنگ های زیادی برای زمزمه دارند و از همان دست آهنگ ها که استاد ناصر مسعودی و زنده یاد پوررضا تمام مردم ایران را با آن ها به زمزمه وا داشتند.
خونگرم و زودجوش بودن
بعد مسافت باعث نشده که این وجه اشتراک بروز نکند. هم اهالی گیلان و هم اهالی بوشهر، خونگرم، زودجوش، مهربان و با صفا هستند و این را طی سال های مختلف می توان از انعکاس در بیان آنان که مهمان شده اند در شمال و جنوب نشانه گرفت.
تقریبا همه کسانی که به این دو دیار رفته اند یا در موقعیتی با آنان حشر و نشر داشته اند به این مهربانی صفا و جوشش مردمان این دیار اعتراف داشته اند.
گشاده دستی و کرامت
هم گیلانی ها و هم بوشهری ها گشاده دست هستند.بدین صورت که مال و مکنت را ابزار زندگی می دانند نه زندگی را ابزار مال و منال. از این رو در خرج کردن آنچه دارند برای خود و دیگران بویژه دوستان ابایی ندارند و خست بخرج نمی دهند. دستی گشاده، رویی فراخ و روانی راحت دارند در برخورد با زندگی، جامعه امروز و فردا
تلاش زیاد و انجام کار سخت
در گیلان کار صیادی و شالیکاری از جمله رایج ترین فعالیت هاست و از قضا هر دو سخت، پرخطر و طاقت فرسا. در بوشهر نیز صیادی و نخلداری از فعالیت های غالب مردم بوده و می باشد و هر دو فعالیت صعب و آمیخته به خطر فراوان.
و شاید موسیقی و ادبیات روزنه ای بوده است برای تحمل این شرایط کاری سخت و منبع کسب انرژی برای ستیز با روزگار یا حتی برعکس سازش با سرنوشت.
***
باری ایام نوروز جای تفضیل و اطناب نیست .تفاوت ها را می گذاریم برای فرصتی دیگر.
ایام خوش آن بود که با دوست گذشت
باقی همه بی حالی و بی حوصلگی بود
سالی پر از آرامش، آرامش و باز هم آرامش برای مردم خوب گیلان آرزومندم.
*حسین آرامی
رییس اسبق سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان گیلان