16 مهر 94 - 00:07  | 4670 بازدید

 گیلان فردا، سارا فرزانه- می گوید در هیچ جای کره زمین منطقه ای مثل گیلان وجود ندارد، آنقدر این جمله را محکم ادا می کند که باعث افتخار است. پروفسور پرویز کردوانی که یکی از چهره های ماندگار بوده و به پدر کویر ایران معروف است آن چنان گیلان را می شناسد و آنقدر اکتیو و فعال از توانمندی های گیلان حرف می زند که آدم سر شوق می آید. وقتی برای مصاحبه به ایشان زنگ می زنم بدون هیچ اما و اگری می پذیرد. اما وقتی چند دقیقه زودتر از وقت هماهنگ شده به ایشان تلفن می کنم می گوید«هنوز چند دقیقه به قرارمان باقی است و من باید کاری انجام دهم». من هم قبول کرده و قطع می کنم تا دوباره و راس ساعت توافق شده با ایشان تماس بگیرم. آنچه در ادامه از نظرتان می گذرد خلاصه ای از این مصاحبه تلفنی است:

شما می فرمایید در هیچ جای کره زمین منطقه ای مثل گیلان وجود ندارد. گیلان و مازندران هم باید بیابان می شدند مثل یزد و دبی. ولی الان به این صورت هستند. چرا؟ و چرا باید بیابان می شدند؟

برای اینکه از عرض 30 درجه جغرافیایی هوایی با فشار زیاد می وزد و چون نزدیک منطقه استوایی حاره ای است هوای پر فشار مجاور حاره ای می گویند، ولی تاثیرش در نیمکره شمالی از 15 درجه تا 45 درجه است. یعنی کشورهایی که در این عرض جغرافیایی قرار گرفته اند تحت تاثیر این هوای پرفشار هستند که با وجود این دو اثر مانع تشکیل ابر و بارندگی می شوند. خب این دو اثر عبارتند از: یکی هوای پر فشار یعنی مثل هوایی که بدمیم در الستیک یا مثل اینکه روی کباب باد بزنیم، یعنی پخش می شود. پس اگر دریاچه ای در نقطه کم فشار باشد وقتی آفتاب می خورد تبخیر می شود چون منطقه کم فشار است )منطقه ناپایدار(، ولی همین دریاچه اگر در منطقه پرفشار باشد وقتی آفتاب می خورد تبخیرمی شود اما پخش نمی کند مثل بادبزن روی کباب و امکان صعود را نمی دهد. بنابراین هوایی امکان بارندگی دارد که برود بالا و سرد شود. پس رطوبت را پخش می کند و امکان صعود را نمی دهد و هوا را سنگین کرده مانع از ابر می شود. کشور ما درمنحنی این هوای پرفشار و درعرض حداقل از 15 درجه تا 45 درجه قرار دارد. در حالی که مال ما از 25 درجه )در چاه بهار( تا 39 درجه )در شمال گیلان( است. پس گیلان و مازندران باید بیابان می شدند. کما اینکه الان در شمال گیلان و قسمتی از مازندران)ترکمنستان صحرای قزل قون( بیابان داریم ولی چون دریای گیلان تا آن طرف کشیده شده به روی آن ها تاثیر گذاشته است. بنابراین کشورهایی که در عرض 15 تا 45 درجه هستند چنین وضعیتی دارند. و ما در عرض 25 تا 35 درجه باید سراسر خشک و کم باران می شدیم. اما اینطور نشد. چرا؟ چون در طول تکامل کره زمین دو اتفاق افتاد که کشور ما استثنایی شد و آب و هوای چهارفصل دارد. در دوران دوم زمین شناسی سراسر کشور ما دریای تفلیس بود. اما در دوران سوم زمین شناسی، کره زمین گرم شد و تغییر کرد و دریای تفلیس کم کم خشک شد و از آن فقط دریای مازندران در شمال و خلیج فارس در جنوب باقی ماند. یعنی کویرها همه زیر آب بودند؟ بله ، و الان در دوره چهارم زمین شناسی هستیم. حدود 4/7 میلیارد سال پیش که کره زمین به وجود آمد سراسر آتشفشان بود. به مرور آتشفشان ها کمتر و اکسیژن آزاد در هوا پیدا و امکان نزدیک شدن اکسیژن وئیدروژن و تشکیل آب فراهم شد. کره زمین سرد شد و خوشبختانه کشور ما داری چین خوردگی و رشته کوههای خوبی شد. چون خیلی از کشورهای کوهستانی مثل دبی که فقط از دو تپه )حورالعین و فجیره( تشکیل شده، سراسر خشک است و خاک هم ندارد، ولی کشور ما کوهستانی شد آن هم به جهت عالی. یعنی کوههای زاگرس درجهت شمال غرب و

ادامه