پدافند غیرعامل؛ سابقه تاریخی، دغدغه جهانی
13 دی 00 - 00:10 | 831 بازدید
گیلان فردا-چند سالی است برنامه های پدافند غیرعامل با هدف ایجاد تحرک و انگیزه در سازمان های اجرایی کشور، آگاه سازی و مشارکت مردم و مسئولین برگزار می شود، اما براستی این دفاع بدون سلاح چرا و چگونه شکل گرفته است؟
جنگ های جهانی و توجه ویژه به پدافند غیرعامل
در جنگ جهانی دوم که استفاده از هواپیما و بمباران شهرها و استفاده از موشک توسط آلمان نازی شروع شد، خسارات ناشی از جنگ و آسیب هایی که به مردم و بخش های غیرنظامی وارد شد، نسبت به جنگ جهانی اول سیر صعودی داشت و این موضوع باعث شد تا کشورها به پدافند غیرعامل اهمیتی مضاعف بدهند.
ارتش نازی برای ساخت هواپیماهای بمب افکن وموشک های«وی.دو»که برای نخستین بار درهشتم سپتامبر سال 1944 در میان حیرت جهانی، لندن را هدف قرار داد از پناهگاه های مستحکم ایجاد شده در دل کوه ها به صورت گسترده ای استفاده کرد و ساختمان های نظامی و اداری را با مستحکم ترین مصالح و با طرح های معماری ویژه ای که اصول پدافند غیرعامل در آن به خوبی رعایت شده بود، بنا کرد.
پدافند غیرعامل در کشورهای مختلف
*
پس از پایان جنگ جهانی دوم و محدودیت های اعمال شده که ساخت انواعی از سلاح و مهمات را شامل می شد، دولت آلمان توسعه پدافند غیرعامل را درراستای سیاست تنش زدایی در دستور کار قرار داد و اعلام کرد روش های پدافندغیرعامل از آنجا که نقشی در تهدید و خسارت ندارند، با سیاست تنش زدایی هم راستا است و از سوی دیگر کشورهایی که در امر دفاع ضعیف باشند، همواره تمایل دیگر کشورها را برای تصاحب منابع خود برمی انگیزند، بنابراین بسیاری از ساختمان های این کشور به صورت دو منظوره احداث شد
*
در آمریکا پس از گذشت بحران های برلین و کوبا در سال 1963، موضوع ساخت پناهگاه های خانگی و دسته جمعی مطرح شد و پس از سازمان های کوچک که در این خصوص فعالیت می کردند، در سال 1979 مدیریت امور به هنگام شرایط اضطراری از جمله پیامدهای ناشی از حملات هسته ای به شهرهای آمریکا تشکیل شد و نواحی دهگانه خود را در سراسر آمریکا تاسیس کرد.
*
در کانادا هم به پدافندغیرعامل توجه خاصی شد و دولت مرکزی وظیفه تدوین اصول و سازماندهی تنظیم همکاری دولت و نیروهای مسلح، آموزش مسئولان و مردم، استفاده از همیاری در تدوین برنامه های آموزش محلی، گسترش برنامه های تحقیقاتی و نمونه سازی از طرح ها را به عهده داشت.
ازسال 1954 و پس از انتشار نتایج آزمایشهای مگاتنی هسته ای آمریکا، کشور کانادا عکس العمل به موقع خود را با ایجاد سازمان دفاع غیرعامل نشان داد.
*
دولت سوییس با وجود سیاست بی طرفی در دو جنگ جهانی و به رغم اینکه ازنظر موقعیت های ژئوپلتیک و دارا بودن معادن زیرزمینی دارای وضعیت حساسیت آفرینی نیست، پدافند غیرعامل را دراین کشور به صورت جدی مورد پیگیری قرار داد.
سازمان دفاع غیرعامل سوییس به ساخت پناهگاه های مقاوم در مقابل انفجارات اتمی به طور گسترده ای توجه کرد و برای اقامت مردم، همه امکانات از قبیل آب، غذا، دارو و سایر مایحتاج را به صورتی که قبل از فاسد شدن تعویض می شوند، پیش بینی کرد.
*
پاکستان هم با ایجاد سازمانی، به موضوع آموزش عمومی مردم توجه کرد، جزوات آموزشی با متون ساده و روان در مورد نحوه مقابله با انفجارات هسته ای و دیگر تهدیدها در بین مردم و مراکز آموزش منتشر کرد.
*
در کره شمالی پدافند غیرعامل به صورت گسترده مورد استفاده قرار می گیرد، معابر مترو و ایستگاه های زیرزمینی شهر پیونک یانگ در عمق بین 90 تا 105 متری زمین احداث شده اند. بسیاری از کارخانجات صنایع نظامی در تونل های بزرگ استقرار یافته و هواپیماهای نظامی پس از فرود می توانند در تونل های حفرشده، مخفی شوند.
*
در ایران نیز پدافند غیرعامل به عنوان یک سازمان دولتی که زیرمجموعه ستاد کل نیروهای مسلح محسوب میشود در سال ۱۳۸۲ تشکیل شد.
تهدیدات پدافندی عامل شامل تهدیدات نظامی و تهدیدات سایبری، زیستی، پرتوی، شیمیایی و اقتصادی است که سیاستگذاری، هدایت و برنامه ریزی مقابله با تهدیدات یاد شده در پنج قرارگاه تشکیلات سازمان پدافندغیرعامل کشور در حال فعالیت هستند.