گیلان فردا، ساناز فرزانه- این روزها سبک و سیاق زندگی به گونه ای شده که بسیاری از آدم ها به دنبال پناهگاهی برای آرامش هستند. جایی و فضایی که ذهن، درگیر مشغله های روزمره نباشد و فراغ بالی پیدا شود برای غور در خویشتن خویش. فوران اخبار و اطلاعات کوچک و بزرگ، اطلاعات با ارزش و بی ارزش به حدی گسترده شده است که بسیاری از افراد نه در میان جمع، آرامش را تجربه می کنند و نه در تنهایی! چون تنهایی نیز معنی لغوی و ظاهری خود را از دست داده و هر فرد ظاهراً تنهایی نیز با داشتن گوشی هوشمند به نوعی تنها قلمداد نمی شود! امروزه روز بسیاری از افراد احساسات جدیدی از تنهایی را تجربه می کنند! معمولا افراد یا بیشتر در جمع هستند و یا به غار تنهایی خود پناه می برند ولی در قرن حاضر و با وجود تکنولوژی های نوین که بسیاری از آن ها برخلاف دهه های قبل در لحظه بروزرسانی می شوند احساسات جدیدی از تنهایی را تجربه می کنند. به بیان دیگر نه می شود گفت تنها هستند نه می شود گفت تنها نیستند! اما آنچه مسلم است همه ما نیاز به آرامش و تمدد اعصاب داریم تا برای دقایق و ساعاتی خود را از محاصره دلمشغولی های کوچک و بزرگ رهایی بخشیم و هنر شاید تنها دارویی باشد که عوارض جانبی ندارد و می توان از آن کمک گرفت.

هنر ابزاری قدرتمند برای بیان احساسات دشوار است و به افراد کمک می‌کند تا افکار و هیجانات خود را به شکلی غیرکلامی و سازنده ابراز کنند. به بیان دیگر هنر با درگیر کردن ذهن و تخلیه انرژی‌های منفی، به آرامش و کاهش اضطراب کمک می کند و همچنین با بیان خلاقانه احساسات از طریق هنر می توان ضمن ارتقای روحیه، افزایش انگیزه و تقویت احساس قدرت و آفرینندگی بر بسیاری از ناملایمات فایق شد.

هنر درمانی یک روش درمانی است که از خلاقیت و بیان هنری برای بهبود سلامت روان استفاده می کند. این روش بر این اصل تمرکز دارد که فرآیند خلاقیت و خلق آثار هنری، تاثیر قابل توجهی بر روان و روح انسان دارد.

انجام کار هنری فرصتی فراهم می کند تا افراد بتوانند هیجانات خود را به صورت خلاقانه و آزادانه بیان کنند. وقتی فرد درگیر فعالیت های هنری می شود، دقت خود را به این فعالیت متمرکز کرده و حالت ذهنی آرامی را تجربه می کند. فعالیت های هنری می تواند به فرد کمک کند تا با ظرفیت ها و توانمندی هایش بیشتر و عمیق تر آشنا شود و نقاط قوت و ضعف خود را بشناسد.

براساس اطلاعات موجود هنر درمانی تاریخچه ای طولانی دارد. در دوران باستان، از هنر و موسیقی به عنوان روش های درمانی استفاده می شد. در قرون وسطی، هنر به عنوان یک راه درمانی مورد توجه قرار گرفت و به طور خاص، در مراکز درمانی مذهبی هنر به عنوان یک راه درمانی استفاده و طرح های هنری بر روی دیوارها تهیه می شد. در قرون 18 و 19 نیز هنر درمانی به عنوان یک روش درمانی رسمی توسط پزشکان شناخته شد و مفهوم هنر درمانی به طور جدی توسط پیوند هنر و تاثیر آن بر روان و روح انسان مورد بررسی قرار گرفت. در قرن بیستم، هنر درمانی به عنوان یک رشته مستقل شناخته و تکنیک ها و روش های مختلف هنر درمانی توسعه یافت و تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام شد. امروزه، هنر درمانی به عنوان یک روش درمانی رسمی در بسیاری از کشورها تایید شده است.

اما «هنر» چگونه به بهبود حس و حال افراد کمک می کند؟

این روش بر اساس قدرت و تاثیر هنر و ابزارهای خلاقیت در بهبود روحی و جسمی افراد تاکید دارد. به اعتقاد صاحبنظران فعالیت های هنری مانند نواختن موسیقی، نقاشی، خطاطی، طراحی، تئاتر، فیلم و کلاً خلق هر اثر هنری (در رشته های مختلف) ، تمرکز ذهنی، احساسات مثبت و انرژی را در افراد افزایش می دهد. این فعالیت ها می توانند روحیه فرد را ارتقا داده تا افراد دقت خود را در یک موضوع خاص متمرکز کنند و ذهنشان به دیگر مسائل روزمره منحرف نشود.

هنر درمانی به عنوان یک روش آرام بخش و خلاق، به کاهش استرس و اضطراب کمک می کند. چون این فعالیت ها باعث آزادسازی هورمون های خوشحالی و آرامش در بدن می شوند.

پرداختن به کارهای هنری و خلق آثار هنری نه تنها باعث بهبود و سلامت روح و روان فرد شده بلکه کمک می کند تا فرد در ارتباطات نیز موفق تر بوده و با اعتماد به نفس بیشتری در جمع حاضر شود.

به بیان دیگر این ارتباطات و تعاملات باعث افزایش اعتماد به نفس و بهبود روابط اجتماعی می شوند و فرد با خلق یک اثر هنری، حس بسیار خوبی را به لحاظ آفرینش و بروز تراوشات افکار و احساسات خود تجربه می کند. البته واقف هستیم که هر کار هنری به عنوان یک اثر هنری فاخر ارزیابی نمی شود اما قطعا ممارست و تمرین مستمر در رشته یا رشته های هنری دلخواه موجب می شود که روز به روز آثار زیباتر، شکیل تر و به لحاظ زیبایی شناسی و سبک شناسی آثار ارزشمندتر خلق شود. گام نهادن به وادی هنر از همان اولین قدم ها ضمن پالایش روح و افکار باعث می شود نگاه دیگری به محیط پیرامونی داشته باشیم و با نگاهی جستجوگر، در پی این باشیم که از هر سوژه ای که توجه مان را جلب کرد چطور می توانیم ابعادی از آن را در هنرمان به تصویر درآوریم.

به نظر کارشناسان، «هنر» بستری برای ابراز و تخلیه احساسات مختلف مانند شادی، غم، عشق و خشم فراهم کرده و به سبک ‌شدن روح کمک می‌کند. بنابراین باعث تقویت احساسات مثبت و آرامش بخش در فرد می شود.