گیلان فردا، شهلا ابراهیم زاده اصلی- اسمش شهر باران است اما فضای سبزش از شهرهای کویری کمتر است! رشت، شهری است که مظلوم واقع شده به جهات مختلف، از جمله فضای سبز شهری. از گل و گیاه و درخت در بلوارهای شهر خبری نیست. یعنی خبری هست اما شما بخوانید نیست. در خوشبینانه ترین حالت و با یک پیمایش کوتاه در سطح شهر می توان متوجه شد که بلوارها، خیابان ها و معابر درختکاری شده به مراتب کمتر از نقاطی است که هیچ درخت و نهال و گل و گیاهی در آن کاشته نشده و این برای شهری با عنوان «شهر باران» مایه تاسف است!
اگر فعلا وضعیت نابهنجار ترافیک و تعداد ماشین هایی که در شهر تردد می کنند را کنار بگذاریم باید بگوییم شهر رشت پر شده است از ساختمان های با نمای یکسان و بدون هیچ حظ بصری و یا خانه های فرسوده به جا مانده در کوچه پس کوچه های قدیمی!
اما سوال اینجاست که کاشت گل و گیاه که دیگر پروژه عمرانی نیست و نیاز به زیر ساخت خاصی ندارد، پس چرا در این بخش تعلل و غفلت شده و همچنان می شود؟!
آیا نمی توان در تمام سطح شهر درخت و گل کاشت و این حداقلی ترین کار با کارکرد حداکثری را به شهروندان هدیه داد؟
آیا نمی توان در حالی که بسیاری از امورات شهر رشت دستخوش گره های کور است، حداقل فضای شهری را با کاشت گل و گیاه و درخت تلطیف کرد تا شاید ذره ای از آلام و دغدغه های کوچک و بزرگی که این روزها بر جامعه حکمفرماست کاست؟؟
برخی از صاحبنظران بر این اعتقادند که از تعداد درختان کنار جاده یا خیابان ها می توان فهمید که آن شهر یا منطقه در چه وضعیتی قرار دارد، چون اغلب محلات فقیر نشین، اصلا درختی ندارند.
نظر شما چیست؟ گشتی در شهر رشت بزنید و وضعیت اسف بار کوچه ها، معابر و خیابان ها را ببینید. بله، میدانم که شهر به پروژه های زیادی نیاز دارد اما در این نوشتار بیشتر کمبود فضای سبز شهر مد نظر است و به موارد دیگر شهری در گزارشات دیگری و برای بار صدم نیز پرداخته خواهد شد!
بی شک همه شما به شهرهای مختلف سفر کرده اید. مدیران و مسئولان شهری رشت نیز همینطور. خب آیا سرسبزی آن شهرها نظرتان را جلب نکرده؟ وقتی بلوارها و معابر شهرهای کویری حتی از معابر و خیابان های پر آب ترین شهر کشور یعنی رشت، سبز تر، بهتر، دلنشین تر و زیباتر است، چه حسی پیدا می کنید؟!
چطور برای اجرای بسیاری از اموراتی که هیچ بازخوردی از آن در جامعه منعکس نمی شود بودجه هست ولی برای بسیاری از موارد که می توان با هزینه کرد حداقلی، بازخورد حداکثری گرفت همیشه کمبود داریم و یا به فکرمان نمی رسد، شاید هم به فکر مدیران برسد ولی برایشان اهمیتی نداشته باشد؟؟!!
البته شهردار جوان رشت قول غافلگیری داده است!
وقتی به آقای شوقی می گویم چرا در رشت درخت نمی کارید؟ می گوید: «می کاریم، شهروندان منتظر غافل گیری باشند!»
امیدواریم این وعده هر چه زودتر محقق شود. هر چند تا ماه های پایانی سال زمان زیادی نمانده اما چشم انتظاری چند ماهه هم، طولانی به نظر می رسد.
به نظر کارشناسان، درختکاری شهری، نه تنها به زیبایی و منظر شهرها کمک می‌کند، بلکه نقش حیاتی در بهبود محیط زیست و ارتقاء کیفیت زندگی ساکنان شهرها ایفا می‌کند. این درختان که در فضای شهری کاشته می‌شوند، علاوه بر تولید اکسیژن و تأمین سایه برای کاهش دما، به‌طور چشمگیری در کاهش آلودگی هوا، تقویت تنوع زیستی و بهبود کیفیت زندگی تأثیرگذار هستند. پس چرا نسبت به این اقدام مهم و ضروری تا این حد غفلت شده است؟
در بسیاری از شهرهای کشورمان و یا شهرهای دیگر کشورها در جای جای شهر، گل و گیاه کاشته شده حتی در میادین،کوچه ها، بازارچه ها و مناطق کم رفت و آمد و پر رفت و آمد از گلدان های بزرگ شهری که مملو از گل های زیبا و رنگارنگ است استفاده می شود. اما در رشت بسیاری از معابر نه تنها نمای زیبایی ندارند و چشم نواز نیستند بلکه ناموزون و بد قواره جلوه می کنند.
برخی از کارکردهای مهم و مختلف درختکاری به لحاظ تولید اکسیژن، متعادل نگهداشتن جریان هوای اطراف و نظایر آن یک طرف، ایجاد نمای بصری مناسب و تلطیف محیط پیرامونی و کاهش پیامدهای ناشی از مشکلات اجتماعی از دیگر سو، باعث می شود که بسیاری از مسئولان شهری در دنیا به اهمیت کاشت درخت در سطح شهر واقف باشند. اما در رشت چطور؟
وضعیت نامناسب و حتی نابهنجار فضای سبز در شهر رشت، قطع بیش از هزار درخت برای احداث و اجرای پروژه های عمرانی بدون کاشت جایگزین و مناسب و نظایر آن باعث شده یکی از کمترین میزان سرانه فضای سبز در سطح کشور به رشت اختصاص یابد و این در حالی است که رشت یکی از بالاترین تراکم جمعیتی کشور را داراست. به نظر می رسد این حجم از غفلت در شهری که به شهر باران های نقره ای مشهور شده جای تامل و درنگ دارد! 

***
در گفت و گویی که روز دهم آبان 1404 با شهردار رشت، جناب آقای شوقی داشتم، وی در پاسخ به این پرسش که چرا در شهر رشت درخت نمی کارید، گفت: انشاالله امسال اسفند ماه، بهمن و دی یعنی زمستان شما را غافلگیر می کنیم و یک برنامه ریزی فوق العاده زیادی انجام شده برای اینکه در سطح شهر درخت کاشته شود.»
وی در پاسخ به این پرسش که آیا از وضعیت فضای سبز شهر خبر دارید، تاکید کرد: «کلیه جاهایی که قابلیت کاشت درخت را داشته باشند توسط همکاران من در شهرداری در حال شناسایی است. یک برنامه ریزی مدون داریم که به صورت بسیار بسیار محسوس، انشاالله امسال شهروندان بتوانند در هر نقطه از شهر رشت که قابلیت کاشت درخت وجود داشت باشد، درخت ببینند.»
دوباره سوالم را تکرار کرده و پرسیدم: «منظورتان در سطح خیابان ها و معابر درون شهری است؟»
شهردار گفت:« بله»
گفتم :«می دانید که وضعیت فضای سبز در شهر رشت اصلا خوب نیست؟ چون در رشت بسیاری از بلوارها، خیابان ها، کوچه ها و معابر فاقد هر گونه فضای سبز، گلکاری و درختکاری هستند.»
اما شهردار با تاکید ویژه گفت که تا زمستان صبر کنیم، تا برنامه درختکاری شهرداری برای سطح شهر رشت اجرایی شود.
وی گونه های بومی و هیرکانی را در اولویت کاشت اعلام کرده و افزود: «امیدواریم بتوانیم با کاشت درختان مناسب، چهره زیباتری به شهر رشت بدهیم.»

***
البته گاه ممکن است بعضی ها بگویند با فاصله چند کیلومتری و یا چند دقیقه ای می توان به طبیعت سرسبز اطراف شهر رشت دسترسی داشت ولی این موضوع جای فضای سبز داخل شهر را پر نمی کند. توجه به فضای سبز درون شهری در واقع پاسخ به نیازی روزانه است. چون فضای سبز شهری نقش مهمی در افزایش رفاه عمومی، کاهش استرس و بهبود سلامت روانی افراد دارد. مطالعات متعدد نشان داده‌اند که قرار گرفتن در فضای سبز و داشتن چشم‌انداز از درختان، به کاهش سطح استرس و اضطراب کمک می‌کند و باعث بهبود روحیه و کاهش افسردگی شهروندان می‌شود.
از سوی دیگر با توجه به نقش درختان در بهبود کیفیت هوا و کاهش دما، درختان می‌توانند هزینه‌های انرژی در فصول گرم سال را کاهش دهند. چون درختان با ایجاد سایه در اطراف ساختمان‌ها، نیاز به استفاده از سیستم‌های خنک‌کننده را کاهش داده و به‌طور غیرمستقیم به صرفه‌جویی در مصرف انرژی و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای کمک می‌کنند.
کاش سرمایه‌گذاری در توسعه فضای سبز شهری و گسترش درختکاری یکی از اولویت های دائمی شهرداری رشت و حتی سایر دستگاه های اجرایی مرتبط باشد.
به خاطر داشته باشیم رشت فقط یک میدان و چند کافه  و یا چند منطقه مرفه نشین نیست که در فضای مجازی دیده می شود، رشت رنجور شده است و کسی به فکر نیست...
اما این بار به وعده شهردار دلخوش می مانیم. امید که درختان مناسب با اقلیم شهر رشت در میدان اصلی شهر، میادین دیگر، بلوارها، معابر، کوچه ها و ورودی های شهر رشت سبز شوند و برایمان چشم نواز و آرامش بخش باشند.

(عکس ها: گیلان فردا)البته عکس های بیشتری ثبت شده ولی چون منظره زیبایی نداشتندبه همین چند تصویر بسنده شد.