16 مهر 95 - 22:07  | 1697 بازدید

ساناز فرزانه

با شهرتان تا چه حد آشنا هستید؟ محله های قدیمی را می شناسید؟ آیا از بازارچه ها، کاروانسراها، بناهای قدیمی و تاریخی اطلاعاتی دارید؟ اصلا اگر دوست یا فامیلی مهمان شما شود می توانید بخش هایی از شهرتان را با اطلاعات درست به وی معرفی کنید؟

بسیاری از ما بر حسب عادت مسیرهایی را از همان زمان بچگی یاد گرفته ایم و شاید شهرمان را خلاصه کنیم به همان کوچه ها و معابری که روزانه  از آنجا عبور می کنیم که حتی ممکن است اطلاعات موثقی هم از تاریخ آن نداشته باشیم. به عنوان مثال شما شهروندان رشت اگر روزی بخواهید در کنار مهمانتان پیاده به گردشگری در شهر بپردازید کدام مسیرها را انتخاب می کنید تا هم خاطرات را مرور کرده باشید و هم یک راهنمای خوب در معرفی شهر و دیارتان باشید؟

بنابراین مطالعه پیاده راه ها در بافت قدیم برای رشت منظرگردی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و این کار آغاز شده است. در همین راستا نظر آقای دکتر همایون کاوه محقق و مدرس دانشگاه، رییس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی گیلان و مسئول گروه مطالعاتی ژئوپارک ها و ژئوتوریسم گیلان را جویا شدیم. آنچه در ادامه می خوانید حاصل گفت و گو با ایشان است:

آقای دکتر موضوع ساماندهی پیاده منظرگردی چطور آغاز شد؟

پیاده منظرگردی در گروه مطالعاتی ژئوپارک ها و ژئوتوریسم استان گیلان موسوم به جی. جی. پی زیر گروه مطالعاتی پیاده منظر گردی شکل گرفته و شهر رشت به عنوان پتانسیل گردشگری شهری در دستور کار مطالعات قرار دارد. این کار به استناد تفاهم نامه سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان گیلان به عنوان یکی از فعالیت های مطالعاتی گروه جی. جی. پی در قالب پروژه 11 صد 111 انجام می شود.

پروژه 11صد111 چه اهدافی را دنبال می کند؟

اهدافی از جمله توجه به هویت میراثی بافت قدیم رشت، معرفی مسیرهای پیاده رشت منظر گردی، جذب گردشگران به میراث فرهنگی در بافت قدیم، تقویت ارتباط اجتماعی در بافت قدیم، احیای بافت با هویت و بومی رشت، توسعه فرهنگ گردشگری و صنایع دستی در بافت قدیم، توسعه و توجه به پیاده راه ها به منظور منظرگردی در رشت و احیای قهوه خانه ها و حمام های قدیمی به عنوان جاذبه های رشت منظر گردی دنبال می شود.

آیا پیاده منظرگردی هم نوعی گردشگری محسوب می شود؟

بله، پیاده منظرگردی را می توان به عنوان یک زیرشاخه از گردشگری شهری و از زیرساخت های مطالعات ژئوتوریسم استان گیلان محسوب کرد. در این مطالعه، تفاسیر نمونه پیاده منظرگردی  در شهر رشت تعیین و مسیر نمونه پیاده منظرگردی شماره یک به عنوان پایلوت پیشنهاد شده است و سایر مسیرها هم پیشنهاد و تفسیرنگاری شده است.

مسیرها در پیاده منظرگردی شماره یک چگونه است؟

 ابتدای مسیر در سبزه میدان و از خانه قدیمی غدیری که ثبت میراث فرهنگی است آغاز و پس از گذر از سبزه میدان و پیاده راه علم الهدی، میدان با هویت شهرداری رشت و سپس بازار قدیم و سرای طاقی کوچک و بزرگ و کاروانسرا و با گذر از مسجد صفی و محله ساغریسازان و حمام حاجی به مرقد خواهرامام ختم می شود. چهار مسیر دیگر پیاده منظرگردی هم مورد مطالعه قرار گرفته که اطلاعات آن پس از تکمیل و تفسیرنگاری قابلیت اجرا در مسیر را خواهد داشت.

پیاده منظرگردی چه کارکردهایی دارد؟

پیاده منظرگردی نوعی از گردشگری است که می تواند ضمن معرفی فضاهای با هویت شهری در اقتصاد شهر بسیار موثر بوده و به توسعه اقتصاد شهری کمک کند و همچنین موجب ماندگاری گردشگران در شهر باشد. در واقع پروژه گردشگری علاوه بر اینکه موجب توسعه اقتصادی و به دنبال آن باعث رونق کسب و کار و کاهش بیکاری در شهرها می شود، می تواند در شناساندن میراث فرهنگی و هویت شهر به ساکنین و گردشگران نقش بسزایی داشته باشد. شهر رشت با توجه به دارا بودن قدمتی طولانی از پتانسیل های بسیاری برای جذب گردشگر برخوردار است. فرض ما بر این است که می توان با بهسازی مسیرهای پیاده راه در بافت قدیم شهر رشت در توسعه گردشگری این شهر و شناساندن بناهای تاریخی آن گامی مثبت برداشت. در این راستا با پیمایش بافت قدیم شهر رشت و بررسی عوامل مختلف در محلات قدیمی، نتایجی بدست آمده که فرضیه فوق را اثبات می کند. از جمله این نتایج می توان به احساس تعلق خاطر به بناهای تاریخی در ذهن گردشگران و شهروندان اشاره کرد.

این مطالعات با همکاری کدام سازمان ها انجام می شود؟

این مطالعه با همکاری سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی وگردشگری استان گیلان و دانشگاه پیام نور رشت انجام می شود. البته گروه مطالعاتی ژئو پارک ها و ژئوتوریسم  با زمینه «توسعه گردشگری شهری» و به نام «رشت منظرگردی» در کمیسیون اتاق بازرگانی استان گیلان نیز مطرح شده و پیگیری می شود.

احداث پیاده راه فرهنگی رشت در پیاده منظرگردی چه نقشی دارد؟

با توجه به اهمیت کار، موضوع توسعه پیاده منظرگردی در شهر رشت با توجه به اقدامات و زیرساخت های آغاز شده توسط شهرداری  بسیار ضروری و تفسیرنگاری آن از اهمیت حیاتی برای فرهنگ سازی و معرفی شهر رشت و هویت تاریخی آن برخوردار است. بنابراین در دستور کار کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی قرار گرفته است. با توجه به  اینکه تاکنون هیچکدام از مطالعات تفسیرنگاری برای جاذبه های گردشگری با هدف پیاده منظر گردی انجام نشده این تحقیق و نتایج آن می تواند دستورالعمل مناسب اجرایی برای بهینه سازی استفاده از فضای مرکز پیاده راه های احداث شده توسط شهرداری محسوب شود و در حقیقت پیاده راه کالبدی است برای اجرای نتایج این مطالعات.

تا کنون به چه نتایجی از این مطالعات رسیده اید؟

مطالعات اولیه این تحقیق نشان داده که عده زیادی از شهروندان از جاذبه ها و فضاهای با هویت شهری در شهر آگاه نیستند. و همین عدم اطلاع و آگاهی موجب شده که به درستی گردشگران هدایت و راهنمایی نشوند و با کمال تاسف اغلب این جاذبه ها فراموش شده و به همین دلیل مورد غفلت قرار گرفته اند و گردشگران از جاذبه های با هویت شهری رشت بخصوص در بافت قدیم بی اطلاع هستند. این امر موجب شده که زمان ماندگاری گردشگران بسیار کوتاه باشد. و حال اینکه با معرفی درست و اصولی جاذبه های پیاده منظرگردی و براساس اصول تفسیرنگاری که گروه مطالعاتی ژئو پارک ها در دستور کار خود قرار داده این امکان به نحو احسن برای استفاده  صحیح و بهینه از پیاده راه فراهم خواهد شد، در غیر این صورت به دلیل عدم آگاهی و فقدان تفسیر مناسب گردشگری شهری، اغلب گردشگران بدون هدف در پیاده راه به گذر می پردازند و این بی هدفی در حرکت و حتی کسب اطلاعات نادرست موجب خواهد شد که شهر رشت آن طور که شایسته هویت فضای شهری هست معرفی نشود.

کارشناس ارشد مدیریت بازاریابی