25 تیر 02 - 00:04  | 388 بازدید

 رشت شهر بی گُل 

چرا رشت را به حال خود رها کرده اید

 شهلا ابراهیم زاده اصلی- چه کسانی غم رشت را می خورند...

مطلب امروز را با طرح یک سوال شروع می کنیم. اصولا گل آرایی به لحاظ ایجاد فضای دلپذیر شهری در کجای برنامه های مدیرانِ مرتبط شهری رشت قرار دارد؟

لطفا این بار که پیاده یا سواره در سطح شهر رشت عبور می کنید با دقت بیشتری به اطرافتان نگاه کنید. آیا در هیچ بلوار یا میدان و چهار راهی گلکاری و گل آرایی با گل های زیبا در فصول مختلف می بینید؟ اصولا آیا هیچ میدان و بلواری حتی میدان شهرداری به عنوان میدان اصلی شهر رشت با کاشت انواع گل های زینتی و رنگی تزیین شده است؟ متاسفانه خیر!!! در خوش بینانه ترین حالت باید بگویم در بعضی از بلوار ها ممکن است گیاهان سبز یا گل هایی از خانواده کاکتوس و یا درختانی که از سال های پیش بوده دیده شوند، تعدادی نیز نهال که در حال رشد هستند در بعضی مناطق دیگر دیده می شوند. ولی در بیشتر بلوارها و میادین به اندازه یک پنجاهم آن سطح و فضا، ممکن است چند تا گل کاشته شده باشد که در مقایسه با کل سطح و محوطه قابل کاشت میدان یا بلوار صفر است! حتی در هیچکدام از پارک های داخل شهر رشت نیز هیچ گلکاری زیبا و باطراوتی دیده نمی شود. البته بخشی از همان اندک فضای سبز در شهر رشت( که به گواه کارشناسان و براساس آمار کمترین سرانه فضای سبز کشور برای شهروندان رشتی است) با کاشت انواع درخت، شمشاد، کاج، نخل و یا گیاهان سبز پوشش داده شده و زیبا و سرسبز است مانند پارک های قدیمی داخل شهر. اما سرسبزی این پارک ها و یا بخش هایی از این اماکن عمومی نمی تواند دلیل موجه ای بر عدم گلکاری شهری باشد، چون هر کدام زیبایی خاص خود را دارند. و این در حالی است که بسیاری از شهرها به لحاظ ایجاد و رسیدگی فضای سبز و گلکاری های بسیار زیبا در پارک ها، بوستان ها، میادین و بلوارهای شهرشان که علاوه بر زیبایی بصری با رایحه های دل انگیز گل های مختلف باعث فرح و انبساط خاطر می شوند، از این مراحل عبور کرده و حتی پیاده روهای شهر را در مناطق مهم و پُرتردد تبدیل به پارک- پیاده رو کرده اند! به گونه ای که عبور روزانه از چنین پیاده روهایی که مملو از کاشت گل های زیبا و رنگارنگ و آب نماهای زیباست نه تنها حالتان را خوب می کند بلکه طراوت و نشاط به شهر داده و می توانید روی نیمکت های زیبای حاشیه پیاده رو حتی لحظاتی استراحت کنید که نشان می دهد آن مدیران شهری، هم سلیقه دارند و هم برای شهروندان ارزش قایل هستد. اگر در شب عابر این پیاده روها باشید، علاوه بر زیبایی گل ها و صدای آبی که از آب نماها به گوش می رسد و باعث می شود حس خوبی از پیاده روی تجربه کنید، نورپردازی های فوق العاده زیبا نیز موجب می شود از یک گردش کوتاه شبانگاهی و قدم زدن در پارک-پیاده رو واقعا لذت ببرید.

اما از این چیزها در سطح شهر رشت خبری نیست! البته میدانم که شهر رشت کوچک است، پیاده روهایش ممکن است ظرفیت چنین طرح هایی را نداشته باشد، اما بلاخره فضاهای عمومی در شهر هست که به جای استفاده بهینه رها شده است.

به اعتقاد بسیاری از صاحبنظران کاشت درخت، گیاهان سبز و گل های رنگارنگ در شهر نه تنها موجب انعطاف در زندگی شهری می شود بلکه فرد با تماشای گل های رنگارنگ و زیبا و لذت بردن از طراوت و عطر و بوی آن ها، علاوه بر احساس مثبت و خوب، ناخودآگاه سعی می کند رفتار مهربانانه تر و منعطف تری در برخورد با دیگر شهروندان و در مواجه با دغدغه های روزمره از خود بروز دهد.

کاشت گل و گل آرایی و بهره گیری از رنگ ها در همه جا از جمله اماکن عمومی شهر مانند پارک ها، میادین، بلوارها، معابر و بسیاری دیگر از فضاها بر همه اقشار و در همه سنین تاثیر مثبت داشته و موجبات رفع سُستی و بیحالی شده و آرامش را به فرد هدیه می دهد

در بسیاری از شهرها طراحی و تعبییه هنرمندانه مبلمان شهری و چیدمان گل آرایی شهری به گونه ای است که واقعا محو تماشا می شوید و گردش در شهر حس دلپذیری به شما می دهد و ممکن است ساده ترین فضای عمومی شهری به واسطه همین گلکاری های زیبا تبدیل به جاذبه گردشگری همان شهر شود.

ولی متاسفانه نمی دانم چرا در رشت به این نکات کوچک اما بسیار مهم توجهی نمی شود! شما مدیران عزیز شهری که اینقدر برای ارتقای شهر رشت زحمت می کشید لطفا از این موضوع مهم غافل نباشید.

ممکن است به هنگام طرح این موضوع چند اظهار نظر وجود داشته باشد. مثلا اینکه فاصله شهروندان رشتی با اولین فضای سبز طبیعی در خارج از شهر، به لحاظ بُعد مسافت نزدیک و کمتر از چند دقیقه است. خب این چه ربطی به داخل شهر دارد؟ آیا چون محیط طبیعی اطراف رشت سرسبز است، داخل شهر رشت باید بَرهوت و زشت و بدقواره باشد؟ آیا شهروندان رشتی از مبلمان شهری فقط باید آهن و میله و سنگ و ساختمان های کج و معوج و یا ساختمان های جدیدالاحداث یک شکل معماری شده را ببینند؟ پس زیبا سازی مناظر داخل شهری چه می شود؟ تعدادی هم ممکن است بگویند با وجود این همه مشکلات شهری از جمله وضعیت اسفبار رودخانه های شهر، وضعیت بغرنج ترافیک شهر، وضعیت اسفبار پایانه مسافربری گیل آن هم در یک شهر مثلا گردشگر پذیر، وضعیت اسفبار امحای زباله و گسترش روزافزون زباله گرد در سطح شهر، وضعیت نابهنجار آسفالت شهری و... بهتر است به جای یادآوری ضرورت گل کاری در خیابان ها در خصوص این مشکلات که تبدیل شده اند به معضلات، طرح موضوع کنید. در پاسخ به این نظر باید گفت بله، همه این مشکلات وجود دارند و برای حل یا کاهش آن ها باید بررسی، برنامه ریزی و پیگیری به عمل آید. اما در کنار آن مشکلات، این مشکلات هم هست. قبول کنید که زیبا سازی شهر، بسیار مهم بوده و در کاهش ناهنجاری های اجتماعی تاثیر گذار است. از طرف دیگر در این مطلب به ساده ترین کار در بهبود فضای شهری اشاره شده، به بیان دیگر گل کاری در اماکن عمومی شهری نه نیازی به زیرساخت خاص دارد و نه نیازی به هماهنگی های آنچنانی بین بخشی. و اما تعدادی هم ممکن است بگویند برای گل کاری در پارک ها، بوستان ها، میدان ها و بلوارهای رشت باید گل را از استان های دیگر وارد کنیم(!) و یا قیمت خرید گُل گران است!! خب در وهله اول بفرمایید چرا استان گیلان و یا خود شهرستان رشت، باغ گلی که بتواند از آنجا نیاز گل های شهری را تامین کند، ندارد؟ اگر دارد، پس کو، چرا نمودی ندارد؟ دوم اینکه اصولا درآمد شهر رشت کجا هزینه می شود؟ آیا رسیدگی به زیبا سازی شهر رشت با داشتن دومین تراکم جمعیتی در سطح کشور و داشتن کمترین سرانه فضای سبز در کشور آن هم با حداقل و دردسترس ترین چیزها در بودجه ریزی شهری لحاظ نشده است؟ حتی ممکن است گفته شود که مردم گل ها را می چینند!! خب وقتی فقط چند تا دانه گل در جایی از شهر کاشته شود، چهار تا شهروند بی مسئولیت و بی توجه هم ممکن است دست به این کار زشت بزند و شاخه گل را بچیند که در هر شهری ممکن است اتفاق بیفتد. شما شهر را پُر از گل بکنید و مطمئن باشید آن چهار تا شهروند بی توجه نیز رفتار خود را اصلاح خواهند کرد.

واقعا چرا شهر رشت را به حال خود رها کرده اید؟ چه کسی باید غم رشت را بخورد؟ لطفا کمی به خود آییم، چه شهروند ساده یا یکی از مدیران شهری رشت باشید فرقی نمی کند همه مسئول هستیم. رشت از هر نظر دارد از دست می رود و طبیعتا مسئولیت شما مدیر عزیز که احساس تکلیف کردید و با عشقِ خدمت به شهر و شهروندان وارد این عرصه شدید بسیار فراتر از یک شهروند عادی است چون شما اختیارات و وظایف دارید.

مگر شما از مدیران شهری شهرهای دیگر چه چیز کمتر دارید؟! واقعا خیلی بد است که در انجام وظایف کوتاهی شود و یا خدای ناکرده اختیارات، ناثواب اعمال شود.

به نظر می رسد نوشتن از وضعیت فعلی شهر رشت نیاز به هیج کلمه قُلمبه و سُلمبه و یا قلم فرسایی خاصی نداشته باشد، شهروندان رشت با تمام پوست و استخوان خود چهره رنگ پریده و نحیف رشت را هر روز می بینند و حسرت می خورند از این همه بی توجهی، بی دقتی و ... .

شما مدیران عزیز شهری و تمام مدیرانی که مستقیم یا غیرمستقیم در کم و کیف مدیریت شهری نقش دارید لطفا برای بهبود شهر رشت، که کلانشهرش می خوانید عزم جزم کنید.

اگر به هر دلیلی نمی توانیم فعلا فضای سبز شهری را توسعه دهیم اقلا باید بتوانیم همین فضاهای موجود، حتی کوچکترینشان را سرسبز و زیبا نگه داریم. به عنوان مثال در حاشیه بیشتر پیاده روها و جلوی مغازه ها باغچه های خیلی کوچکی از قبل وجود دارد که می تواند پُر از گل باشد، اما نه شهرداری در آن چیزی می کارد و نه کسبه رغبت و انگیزه ای برای این کار دارند! بجز معدود باغچه های حاشیه بعضی از خیابان ها که تمیز و سبز و گل کاری شده است بقیه به حال خود رها شده اند.

حتی گلدان های سیمانی بزرگی که به عنوان جداکننده در معابر یا چهارراه ها استفاده می شود در بیشتر موارد بدون گل و گیاه هستند! در حالی که هدف از طراحی گلدان های بزرگ این است که علاوه بر جدا کنندگی محوطه، فضا را نیز زیبا و سبز نگهدارند.

اگر مدیران یک شهر در هر جایگاهی که هستند قادر نباشند حتی همان فضای اندکی را که به عنوان فضای سبز شهری نامیده می شود سبز و پُر گل و با طراوت نگه دارند، چطور می توان انتظار داشت بر دیگر مشکلات بزرگترِ شهری فایق شوند؟؟

امروزه در بسیاری از شهرها به زیبا سازی شهر بسیار اهمیت داده می شود. حتی فضای سبز در خیلی از شهرهای کویری بسیار بیشتر و زیباتر از فضای سبز شهری در رشت که به شهر باران شهره است می باشد.

در بعضی از شهرها به حدی در زیبا سازی فضای شهری با کاشت انواع گل های رنگی و گیاهان سبز و قرار دادن المان های حجمی سنتی و مدرن و نورپردازی و تعبیه نیمکت های شکیل کار شده که از حضور در آن شهر و تردد در آن خیابان ها لذت می برید. البته حَض و لذت بصری تنها یکی از کارکردهای فضای شهری مناسب و زیباست، چون فضای سبز مناسب شهری مزایای بی شماری دارد و قادر است علاوه بر بهبود چهره ظاهری شهر و رفع خستگی ناشی از زندگی در آپارتمان های کوچک، بخشی از نیاز به محیط زیست و حضور در فضای سبز را نیز مرتفع کرده و از بار روانی ناشی از مشکلات اجتماعی و اقتصادی عموم مردم بکاهد، همچنین بر مناسبات زیر پوست شهر هم تاثیر مثبت بگذارد و پیامدهای اجتماعی پنهان و آشکار را کاهش دهد.

در پایان شاید مدیران و مسئولان قبلی و فعلی شهر رشت ادعا کنند که در رشت کارهای زیادی انجام شده، خب، باشد، دستتان درد نکند، ولی لطف کنید این یکی را هم انجام دهید که شهر به شدت از بی توجهی در بخش های مختلف رنج می برد...